علوم اجتماعی
فاطمه آقاخانی؛ افسانه صابر گرکانی؛ علاءالدین اعتماد اهری
چکیده
هدف: سرزندگی نقش مهم و موثری در بهبود و ارتقای متغیرهای روانشناختی و تحصیلی در دانش‌آموزان دارد. بنابراین، هدف این مطالعه، ارائه مدل برنامه‌درسی مبتنی بر سرزندگی در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی بود.روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف و روش اجرا به‌ترتیب کاربردی و توصیفی از نوع کمی بودند. جامعه پژوهش معلمان مقطع ابتدایی شهر تهران در سال ...
بیشتر
هدف: سرزندگی نقش مهم و موثری در بهبود و ارتقای متغیرهای روانشناختی و تحصیلی در دانش‌آموزان دارد. بنابراین، هدف این مطالعه، ارائه مدل برنامه‌درسی مبتنی بر سرزندگی در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی بود.روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف و روش اجرا به‌ترتیب کاربردی و توصیفی از نوع کمی بودند. جامعه پژوهش معلمان مقطع ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی 99-1398 به تعداد 11526 نفر بودند که تعداد 374 نفر از آنها بر اساس جدول کرجسی و مورگان با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. نمونه‌ها به پرسشنامه محقق‌ساخته برنامه‌درسی مبتنی بر سرزندگی در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی (100 سوالی) پاسخ دادند که شاخص‌های روانسنجی آن قابل قبول بود. داده‌ها با روش‌های تحلیل عاملی اکتشافی و مدل‌یابی معادلات ساختاری در نرم‌افزارهای SPSS و Smart PLS تحلیل شدند.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که برنامه‌درسی مبتنی بر سرزندگی در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی در مقوله اصلی یعنی برنامه‌درسی مبتنی بر سرزندگی شامل انگیزش و باور مثبت، روابط اجتماعی و اشتیاق تحصیلی، در مقوله شرایط علّی شامل اهداف آموزشی، متن کتب درسی، روش‌های آموزشی و ارزشیابی برنامه‌درسی، در مقوله شرایط زمینه‌ای شامل شرایط درون‌کلاسی و شرایط مدرسه، در مقوله شرایط مداخله‌گر شامل سیاست‌گذاری آموزشی، محیط و فرهنگ، در مقوله راهبردها شامل تمرکززدایی و زیرساخت و در مقوله پیامدها شامل اشتیاق و رفتار بود. همچنین، بار عاملی مقوله اصلی، شرایط علّی، شرایط زمینه‌ای، شرایط مداخله‌گر، راهبردها و پیامدها بالاتر از 50/0، میانگین واریانس استخراج‌شده آنها بالاتر از 70/0 و پایایی آنها با روش‌های آلفای کرونباخ و ترکیبی بالاتر از 80/0 برآورد شد. افزون بر آن، مدل برنامه‌درسی مبتنی بر سرزندگی در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی برازش مناسبی داشت و در این مدل شرایط علّی بر مقوله اصلی، مقوله اصلی، شرایط زمینه‌ای و شرایط مداخله‌گر بر راهبردها و راهبردها بر پیامدها اثر معنادار مستقیم داشت (001/0P<).نتیجه‌گیری: طبق نتایج این پژوهش، مدل طراحی‌شده برنامه‌درسی مبتنی بر سرزندگی در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی می‌تواند به برنامه‌ریزان و متخصصان در طراحی و اجرای برنامه‌هایی برای بهبود سرزندگی در دانش‌آموزان کمک نماید.
